Kỷ tử là một vị thuốc quý đã được nhiều người biết đến và sử dụng. Nhưng hầu hết chúng ta mới chỉ quen thuộc với kỷ tử đỏ mà chưa nhiều người biết còn có một loại kỷ tử đen có dược tính cao hơn nhiều. Đó chính là hắc kỷ tử với vô vàn lợi ích cho sức khỏe. 

Hắc kỷ tử là gì?

Hắc kỷ tử (tên khoa học là Lycium Ruthencium) hay kỷ tử đen là loại cây thuộc họ cà. Nó có nguồn gốc từ vùng tự trị Ningxia Hui, thuộc cao nguyên Tây Tạng. Trên thế giới, loài thảo dược này còn được gọi bằng những cái tên như: Wolfberry, Goji Berry, Wolfberry Chinese, Chinese Boxthorn, Me De Berry…

Loài thảo dược này là loại cây thân gỗ, màu nâu, lá nhỏ có nhiều gai. Quả khi chín có màu đen, da nhẵn bóng, tròn và to hơn quả kỷ tử đỏ. Đây là một vị thuốc quý, được sử dụng từ ngàn đời này. Có một đặc điểm thú vị về loại thảo dược này là khả năng biến đổi màu sắc diệu kỳ. Khi bạn dùng loại nước khác nhau để pha trà kỷ tử đen, nước sẽ có màu khác nhau từ xanh lam, hồng nhạt hay tím xanh vô cùng đẹp mắt. 

Sự biến đổi màu sắc thú vị khi pha trà kỷ tử đen

Thành phần dinh dưỡng trong hắc kỷ tử

Hắc kỷ tử là dược liệu giàu dinh dưỡng. Mỗi trái kỷ tử đen có chứa 40% là protein. Đặc biệt, nó có những thành phần quý giá với hàm lượng vượt trội như: 

• Hàm lượng Oligomeric Proanthocyanidins (OPCs) cực cao và cao nhất trong tự nhiên tính đến thời điểm hiện tại. Đây là một chất chống oxy hóa cực mạnh, cao gấp 50 lần vitamin E và gấp 20 lần vitamin C.
• Chứa đến 18 acid amin, hơn 20 chất khoáng khác nhau và đều là khoáng chất thiết yếu cho cơ thể. Trong đó, hàm lượng sắt cao hơn đậu nành, hàm lượng dinh dưỡng cao hơn rau bina.
• Trong quả kỷ tử đen có chứa 5 loại carotenoid gồm beta-carotene, lycopene, zeaxanthin, cryptoxanthin, lutein. Hàm lượng beta-carotene (tiền chất của vitamin A) cao hơn của cà rốt.

Công dụng của hắc kỷ tử

Với hàm lượng dưỡng chất dồi dào và phong phú, không khó hiểu khi kỷ tử đen là một vị thuốc quý được tin dùng từ hàng ngàn năm nay. Có thể kể đến những công dụng nổi bật của dược liệu này như:

Cung cấp dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe

Hắc kỷ tử không chỉ giàu protein mà còn dồi dào các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể. Những thành phần này góp phần bổ sung dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe, nâng cao thể lực và cải thiện khả năng đề kháng của cơ thể.

Quả kỷ tử đen tươi khi còn trên cây

Hỗ trợ giảm cân giữ dáng

Dù có vị ngọt thanh nhưng kỷ tử đen không có nhiều đường nên khi sử dụng sẽ không gây tăng cân. Ngoài ra, các hợp chất trong dược liệu này có thể giảm peroxy hóa lipid, ngăn chặn hình thành mô mỡ đồng thời kích thích quá trình đốt cháy mỡ thừa nên hỗ trợ duy trì vóc dáng thon gọn và giảm cân hiệu quả.

Ngăn ngừa lão hóa, tốt cho làn da

Các chị em phụ nữ hẳn sẽ rất thích công dụng này của kỷ tử đen. Hoạt chất chống oxy hóa OPCs trong dược liệu này nhiều hơn bất kỳ loài thực vật nào khác trong tự nhiên. Khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ của nó sẽ ngăn chặn sự hình thành và tấn công của các gốc tự do gây tổn thương tế bào. Nhờ đó nó có thể đẩy lùi lão hóa, giúp duy trì làn da tươi trẻ.

Tốt cho bệnh nhân tiểu đường và huyết áp

Thành phần OPCs trong kỷ tử đen cũng có tác dụng giảm oxy hóa cholesterol xấu, giúp phòng ngừa hình thành mảng xơ vữa động mạch. Chất này cũng kích thích lưu thông tuần hoàn máu, giúp huyết áp ổn định. Khi đó, bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường có thể không phải quá lo lắng về biến chứng bệnh tiểu đường. Các nghiên cứu còn cho thấy dược liệu này có thể duy trì đường huyết ổn định, giảm đáng kể tình trạng tăng đường huyết đột ngột.

Kỷ tử đen khi đã sấy khô

Tốt cho mắt

Carotenoid và OPCs trong hắc kỷ tử cực tốt cho thị lực của bạn. Lutein và zeaxanthin là hai hoạt chất giúp tăng mật độ quang học ở võng mạc, phòng ngừa thoái hoá điểm vàng. Loại dược liệu này cũng thường được dùng để điều trị bệnh võng mạc và phục hồi sau phẫu thuật đục thủy tinh thể. 

Tốt cho trí não và hệ thần kinh

Các chất chống oxy hóa mạnh mẽ của kỷ tử đen có tác dụng bảo vệ các tế bào thần kinh. Nhờ đó, các tế bào thần kinh và dây thần kinh không bị oxy hóa, không bị tổn hại. Đây là cách mà loại thảo dược này giúp chúng ta phòng ngừa nhiều bệnh về hệ thần kinh như Alzimer, sa sút trí tuệ…

Ngoài những tác dụng trên, các nghiên cứu khoa học còn chứng minh kỷ tử đen có thể giúp giảm stress, phòng ngừa ung thư, kéo dài tuổi thọ…

Cách sử dụng hắc kỷ tử để chăm sóc sức khỏe

Cách sử dụng kỷ tử đen phổ biến nhất là dùng để ngâm rượu hoặc pha trà. 

Ngâm rượu hắc kỷ tử

Đây là cách để bảo quản trọn vẹn các dưỡng chất bên trong quả kỷ tử. Để ngâm rượu, bạn cần chuẩn bị 1kg kỷ tử đen, 5 lít rượu gạo 40 độ, bình thủy tinh ngâm rượu. Bạn chỉ cần cho kỷ tử vào bình sau đó đổ rượu, đậy kín nắp bình và ngâm trong 20 ngày là có thể sử dụng. Rượu sau khi ngâm có màu tím, hương thơm thoảng, vị ngọt thanh. 

Rượu kỷ tử đen

Pha trà hắc kỷ tử

Trà kỷ tử đen pha bằng nước lọc đun sôi sẽ có màu tím nhạt. Trà có vị ngọt thanh dễ dễ uống và bạn có thể uống nóng hoặc lạnh đều được. Nước thích hợp để dùng pha trà nên là nước đun sôi, để nguội bớt còn khoảng 70 độ để bảo toàn dưỡng chất. Mỗi lần pha bạn dùng khoảng 10g trái khô, pha với 250ml nước và ủ trong khoảng 20 phút là dùng được. Bạn cũng có thể pha trà kỷ tử đen cùng hoa cúc, long nhãn…

Dù hắc kỷ tử mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng một số người không nên sử dụng như: Người đang sốt, nóng trong người, viêm, thừa đạm, bị phát ban nổi mề đay…